Τι είναι η Συστημική Θεραπεία Οικογένειας;
Τι είναι η Συστημική Ψυχοθεραπεία οικογένειας;
Η συστημική ψυχοθεραπεία οικογένειας είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που ξεκίνησε την δεκαετία του 50, από μία ομάδα θεραπευτών οι οποίοι ήταν δυσαρεστημένοι από τα θεραπευτικά αποτελέσματα της ψυχανάλυσης. Η θεραπεία αυτή αρχικά επικεντρώθηκε στις σχέσεις του ατόμου με την οικογένεια. Σήμερα, ωστόσο, έχει βρει εφαρμογή τόσο σε οικογένειες και ζευγάρια, όσο και σε θεραπευτικές και άλλες ομάδες (π.χ. επιχειρήσεις, σχολεία κ.τ.λ.). Η συστημική ψυχοθεραπεία οικογένειας εμπιστεύεται την οικογένεια και τις δυνάμεις της και θεωρεί ότι κάθε οικογένεια παρ’ όλα τα προβλήματα, τις αγωνίες και τον πόνο που μπορεί να βιώνει, έχει «κρυμμένες» δυνάμεις (υγιείς εφεδρείες) που αν ενεργοποιηθούν θα οδηγήσουν στην αποτελεσματική επίλυση των προβλημάτων.
Βασικές αρχές της Συστημικής Ψυχοθεραπείας Οικογένειας
Μία από τις βασικές αρχές της Συστημικής Ψυχοθεραπείας αφορά το γεγονός ότι τα προβλήματα δεν αφορούν το άτομο, αλλά τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας (ή της ομάδας). Σύμφωνα με αυτή την συλλογιστική το άτομο δεν αποτελεί μια ξεχωριστή μονάδα αλλά είναι μέρος ενός ευρύτερου συστήματος. Η αλλαγή σε ένα μέρος του συστήματος επιφέρει αλλαγές σε όλο το σύστημα. Για τον λόγο αυτό, ο θεραπευτής ενδιαφέρεται να διερευνήσει τι συμβαίνει ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, πως επικοινωνούν, και πως εκφράζουν συναισθήματα. Στόχος λοιπόν της παρέμβασης δεν είναι μόνο το άτομο, αλλά το σύστημα των σχέσεων στο οποίο αυτό ανήκει.
Μια άλλη βασική αρχή της Συστημικής Ψυχοθεραπείας είναι ότι δεν υπάρχει μία γραμμική σχέση αιτίας-αποτελέσματος που να εξηγεί τα προβλήματα. Αντιθέτως με βάση την συστημική σκοπιά τα προβλήματα είναι κυκλικά. Έτσι, η συστημική σκοπιά απενοχοποιεί τους γονείς που σε άλλες προσεγγίσεις θεωρούνται υπεύθυνοι για τα προβλήματα που εκδηλώνονται στα παιδιά τους και δίνει έμφαση όχι στο γιατί αλλά στο πως δημιουργήθηκαν τα προβλήματα, στο πως συντηρούνται και στο τι εξυπηρετούν.
Η Συστημική Ψυχοθεραπεία βοηθά σε προβλήματα που αφορούν:
- Παιδιά και εφήβους (π.χ. προβλήματα συμπεριφοράς, προβλήματα με το σχολείο κ.τ.λ.)
- Διαταραχές Σίτισης (ανορεξία και βουλιμία)
- Θέματα Υιοθεσίας
- Απώλεια, πένθος και τραυματικές εμπειρίες
- Γονεϊκά θέματα
- Θέματα ζεύγους
- Διαζύγιο
- Προβλήματα υγείας και χρόνιες ασθένειες
- Ψυχοσεξουαλικά θέματα
- Κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών
- Αλλαγές στον κύκλο ζωής της οικογένειας (π.χ. ερχομός ενός παιδιού, συνταξιοδότηση κ.τ.λ.)
- Ψυχιατρικές διαταραχές (π.χ. σχιζοφρένεια)
Τι να περιμένω σε μια συνεδρία Συστημικής Οικογενειακής Ψυχοθεραπείας
Η ψυχοθεραπεία οικογένειας μπορεί να διαρκέσει από μια έως πολλές συνεδρίες που λαμβάνουν χώρα συνήθως κάθε δύο εβδομάδες. Πολύ συχνά στην συνεδρία υπάρχουν δύο θεραπευτές εκ των οποίων ο ένας μιλάει περισσότερο και ο άλλος είναι πιο πολύ παρατηρητής έτσι ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη αξιολόγηση των σχεσιακών μοτίβων της οικογένειας. Ο ρόλος του θεραπευτή/ θεραπευτών είναι να δημιουργήσουν ένα ζεστό κλίμα αποδοχής στο οποίο κάθε μέλος της οικογένειας θα μπορεί να εκφράσει τους προβληματισμούς και τις αγωνίες του.